zwolnienie od dozoru młodocianego

[gaga]

Czy praktyką u WAS w Sądach jest aby Dąd zwalniał od dozoru kuratora w praypadku przestępców młodociancyh??/ jesli ktos zna namiary na orzeczenie Sadu które na to pozwala to o nie poprosze.
Temat biezrez sie stąd, że rózni ludzie (Sady) róznie to postzrgają - dla jednych oblig dozoru oznacza oblig do końca próby, dla innych zaś względu wychowawcze pozwalaja na zwolnienie od dozoru.

[Lonio]

---------- 10:24 26.04.2007 ----------

OSN 11-12/2001

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów
z dnia 18 października 2001r.
IKZP 22/01

"Na podstawie art. 74 § 2 k.k. Możliwe jest zwolnienie od dozoru każdego skazanego na karę skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a więc także młodocianego sprawcy przestępstwa umyślnego oraz sprawcy określonego w art. 64 § 2 k.k."


I to wszystko w tym temacie.

Pozdrawiam.

---------- 10:26 ----------

OSN 11-12/2001

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów
z dnia 18 października 2001r.
IKZP 22/01

"Na podstawie art. 74 § 2 k.k. Możliwe jest zwolnienie od dozoru każdego skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a więc także młodocianego sprawcy przestępstwa umyślnego oraz sprawcy określonego w art. 64 § 2 k.k."


I to wszystko w tym temacie.

Pozdrawiam.

[BartK]

I to wszystko w tym temacie.

Właśnie, że nie wszystko, ponieważ uchwały SN nie są wiążące dla sądów, które mogą wydać odrębne orzeczenie, z czym sie już kiedyś spotkałem. Sformułowanie "dozór jest obowiązkowy" zawarte w art. 73 § 2 kk, w aspekcie zwolnienia z dozoru, można śmiało interpretować na 2 sposoby...

[Lonio]

Moim zdaniem sprawa jest jasna - można zwolnić młodocianego przestępcę od dozoru kuratora sądowego.

Pozwolę sobie umieścić poniżej całą w/w Uchwałę wraz z uzasadnieniem.

Nie sądzę więc by na posiedzeniu sądu w w/w sprawie sędzia znający treść tej Uchwały nie przychylił się do naszego wniosku.

Pozdrawiam.



UCHWA£A SK£ADU SIEDMIU SÊDZIÓW
Z DNIA 18 PA¬DZIERNIKA 2001 R.
I KZP 22/2001



Na podstawie art. 74 § 2 k.k. możliwe jest zwolnienie od dozoru każ-
dego skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawiesze-
niem jej wykonania, a więc także młodocianego sprawcy przestępstwa
umyślnego oraz sprawcy określonego w art. 64 § 2 k.k.

Przewodniczący: Prezes SN L. Paprzycki.
Sędziowie SN: H. Gradzik, A. Siuchniński, E. Strużyna J. Szew-
czyk, F. Tarnowski (sprawozdawca), S. Zabłocki.
Prokurator Prokuratury Krajowej: R. Stefański.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu wniosku Ministra Sprawiedliwości z
dnia 28 czerwca 2001 r. złożonego na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z
art. 13 pkt 3 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym (jedn.
tekst: Dz. U. z 1994 r. Nr 13, poz. 48 ze zm.), o podjęcie uchwały, mającej
na celu wyjaśnienie treści art. 74 § 2 k.k. w zw. z art. 73 § 2 k.k., których
stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie a mianowicie:

Czy można zwolnić od dozoru skazanego na karę pozbawienia wol-
ności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, będącego młodocianym
sprawcą przestępstwa umyślnego lub sprawcą określonym w art. 64 § 2
k.k. - w sytuacji, gdy obowiązki nałożone przez sąd zostały wykonane, a
cele dozoru osiągnięte?

u c h w a l i ł udzielić odpowiedzi jak wyżej.

U z a s a d n i e n i e

Wniosek Ministra Sprawiedliwości zmierza do wyjaśnienia treści art.
74 § 2 k.k. w zw. z art. 73 § 2 k.k., a w konsekwencji do wyeliminowania
istniejących w orzecznictwie rozbieżności co do rozumienia i stosowania
tychże przepisów. O istnieniu rozbieżności w praktyce świadczą dane za-
warte w uzupełnieniu wniosku, z których wynika, że sądy orzekające w
konkretnych sprawach wydają odmienne rozstrzygnięcia. W analogicznych
sytuacjach sądy orzekają bowiem o zwolnieniu od dozoru w okresie próby
skazanych na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem
wykonania, którzy posiadają status młodocianego albo też nie uwzględnia-
ją wniosków takich skazanych o zwolnienie z braku podstaw prawnych.
Rozbieżności w orzecznictwie są niewątpliwie spowodowane różnym ro-
zumieniem uregulowań zawartych w dyspozycji art. 74 § 2 k.k. w zw. z art.
73 § 2 k.k. i dlatego istnieją podstawy określone w art. 13 pkt 3 w zw. z art.
16 ust. 1 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z
1994 r. Nr 13, poz. 48 ze zm.) do podjęcia uchwały w składzie siedmiu sę-
dziów.
Za celowością podjęcia uchwały przemawia również brak judykatów
Sądu Najwyższego na ten temat oraz różnice poglądów w piśmiennictwie
co do zakresu stosowania art. 74 § 2 k.k.
Prezentowany jest pogląd, że istnieje możliwość zwolnienia - na
podstawie art. 74 § 2 k.k. - od dozoru orzeczonego wobec młodocianego
sprawcy przestępstwa umyślnego oraz wobec wielokrotnego recydywisty, o
którym mowa w art. 64 § 2 k.k., jeśli przebieg okresu próby uzasadnia po-
zytywną prognozę, zaś względy wychowawcze przemawiają za orzecze-
niem zwolnienia. Taki kierunek interpretacji przepisów art. 74 § 2 k.k. w zw.
z art. 73 § 2 k.k. wyznaczają przesłanki wynikające z wykładni celowościo-
wej (zob. A. Zoll (w:) K. Buchała, A. Zoll: Kodeks karny. Część ogólna. Ko-
mentarz do k.k. t. I, Kraków 1998, s. 523).
Przyjmuje się także inny, zbliżony pogląd, według którego jedynym
kryterium dokonywania zmian na podstawie art. 74 § 2 k.k. jest to, aby
przemawiały za nimi względy wychowawcze (zob. E. Bieńkowska (w:) E.
Bieńkowska, B. Kunicka-Michalska, G. Rejman, J. Wojciechowska: Kodeks
karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 1999, s. 1156).
Przeważa jednak stanowisko odmienne, uzasadniane zazwyczaj ob-
ligatoryjnością dozoru oraz brakiem szczególnych racji celowościowych,
mogących przemawiać za zwolnieniem od takiego dozoru (zob. A. Marek:
Komentarz do kodeksu karnego. Część ogólna, Warszawa 1999, s. 224; M.
Kalitowski (w:) M. Kalitowski, Z. Sienkiewicz, J. Szumski, L. Tyszkiewicz, A.
Wąsek: Kodeks karny. Komentarz, t. II, Gdańsk 1999, s. 212). Brak możli-
wości zwolnienia od dozoru sprawców wymienionych w art. 73 § 2 k.k. tłu-
maczy się także treścią samego przepisu, który miałby wskazywać, że
obowiązkowe jest nie tylko orzeczenie dozoru, ale i jego sprawowanie w
całym okresie próby (zob. K. Postulski (w:) Z. Hołda, K. Postulski: Kodeks
karny wykonawczy. Komentarz, Gdańsk 1998, s. 400).
Rozbieżności w praktyce orzeczniczej oraz różnice poglądów uza-
sadniają potrzebę dokonania wykładni przepisów art. 74 § 2 k.k. w zw. z
art. 73 § 2 k.k.
Pierwszeństwo i podstawowe znaczenie w procesie wykładni tekstu
prawnego ma niewątpliwie metoda językowa, odwołująca się do reguł zna-
czeniowych języka etnicznego. Z założenia racjonalności ustawodawcy
wyprowadzana jest zasada, że jeśli przepis jednoznacznie formułuje normę
postępowania, to tak właśnie należy dany przepis rozumieć. Jeśli zaś dy-
rektywy wykładni językowej nie pozwalają z danego tekstu prawnego wyin-
terpretować jednoznacznej treści normy, trzeba wybrać jedno z zazwyczaj
kilku dopuszczalnych językowo znaczeń tekstu, odwołując się wówczas do
aksjologicznej racjonalności ustawodawcy oraz kierując się systemowymi
bądź funkcjonalnymi regułami wykładni prawa (por. J. Wróblewski: Sądowe
stosowanie prawa, Warszawa 1972, s. 123 i nast.; L. Morawski: Wstęp do
prawoznawstwa, Toruń 1997, s. 151; A. Redelbach, S. Wronkowska, Z.
Ziembiński: Zarys teorii państwa i prawa, Warszawa 1992, s. 203 i nast.).
Interpretacja przepisów art. 73 k.k. i art. 74 § 2 k.k. przy zastosowa-
niu metody językowej upoważnia do przyjęcia następujących wniosków.
Ustawodawca różnicuje tryb orzekania o zastosowaniu dozoru wobec
sprawcy skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawie-
szeniem wykonania na fakultatywny i obligatoryjny, natomiast zwolnienia
od dozoru nie uzależnia od trybu w jakim dozór został orzeczony.
Zgodnie z treścią art. 73 § 1 k.k. oddanie skazanego w okresie próby
pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji
albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wycho-
wanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym, jest fakultatywne i
zależy od ustaleń poczynionych przez sąd in concreto oraz od stwierdzo-
nych potrzeb resocjalizacyjnych.
Przepis art. 73 § 2 k.k. określa natomiast dwa wypadki, w których od-
danie skazanego pod dozór jest obligatoryjne. Otóż dozór jest obowiązko-
wy w razie skazania młodocianego sprawcy przestępstwa umyślnego oraz
w wypadku skazania sprawcy określonego w art. 64 § 2 k.k. czyli wielo-
krotnego recydywisty.
Obligatoryjność dozoru jest dyktowana wątpliwościami co do progno-
zy kryminologicznej, dotyczącej sprawców określonych w art. 73 § 2 k.k.
Założenie to odnosi się przede wszystkim do wielokrotnych recydywistów,
wobec których stosowanie warunkowego zawieszenia wykonania kary po-
zbawienia wolności ma charakter wyjątkowy (art. 69 § 3 k.k.). W stosunku
do młodocianych wątpliwości prognostyczne wiążą się ściśle z potrzebą
prawidłowego kształtowania ich niedojrzałej osobowości oraz wdrożenia do
przestrzegania porządku prawnego.
Z kolei przy orzekaniu o zwolnieniu od dozoru ustawodawca nie
wprowadza żadnego ograniczenia bądź uzależnienia od trybu w jakim ów
dozór został orzeczony.
Stosownie do treści art. 74 § 2 k.k. sąd może w okresie próby w isto-
cie zmieniać wyrok w zakresie ustanowienia, rozszerzenia lub zmiany
obowiązków wymienionych w art. 72 § 1 pkt 3-8 k.k., może także zwolnić
skazanego od wykonywania nałożonych nań obowiązków, z wyjątkiem
obowiązku określonego w art. 72 § 2 k.k., a także jest władny oddać ska-
zanego pod dozór albo od dozoru zwolnić.
O wszystkich tych modyfikacjach wyroku decydują ,,względy wycho-
wawcze", wszak ustawodawca w art. 74 § 2 in principio k.k. wyraźnie sta-
nowi: ,,Jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają ...".
W przepisie tym brak jest jakichkolwiek ograniczeń co do możliwości
zwolnienia od dozoru orzeczonego obligatoryjnie, chociaż eksponowane są
inne ograniczenia w zakresie modyfikacji wyroku. Sąd nie może bowiem
zwolnić skazanego od obowiązku naprawienia szkody (art. 72 § 2 k.k.), ani
z obowiązku informowania sądu lub kuratora o przebiegu próby ani obo-
wiązku przeproszenia pokrzywdzonego (arg. a contrario - art. 74 § 1 pkt 1 i
2 k.k.). Gdyby ustawodawca zamierzał wyłączyć możliwość zwolnienia od
dozoru orzeczonego na podstawie art. 73 § 2 k.k., to dałby temu wyraz w
treści przepisu.
W świetle przedstawionych rozważań uprawnione jest przeto stwier-
dzenie, że zakres stosowania przepisu art. 74 § 2 k.k. obejmuje możliwość
zwolnienia od dozoru orzeczonego zarówno fakultatywnie jak i obligatoryj-
nie wobec sprawcy przestępstwa, który został skazany na karę pozbawie-
nia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania, jeżeli przemawiają
za tym względy wychowawcze, a w szczególności gdy zostały wykonane
obowiązki nałożone przez sąd i osiągnięte zostały cele dozoru.
Za przyjęciem takiego poglądu przemawiają także racje celowościo-
we związane z instytucją warunkowego zawieszenia wykonania kary po-
zbawienia wolności. Niewątpliwie instytucja ta ma charakter probacyjny,
zaś orzeczony dozór jest istotnym elementem środka probacyjnego obok
innych należących do niego składników, takich jak nałożone obowiązki,
okres próby, czy też pozytywna prognoza kryminologiczna co do sprawcy.
Dozór umożliwia sądowi wzmocnienie wychowawczego oddziaływania na
skazanego w okresie próby, pełni istotną funkcję kontrolną, dzięki której
sąd właściwy ma stały wgląd w przebieg okresu próby oraz zwiększa dole-
gliwość poprzez swoiste ograniczenie wolności skazanego.
Z drugiej zaś strony orzeczony dozór winien ułatwić skazanemu wy-
konywanie nałożonych obowiązków, rozwiązywanie trudności życiowych i
przestrzeganie porządku prawnego, a zarazem powinien zapobiec popeł-
nieniu przez skazanego ponownie przestępstwa (por. A. Zoll w: op. cit., s.
491, 520; S. Lelental: Kodeks karny wykonawczy. Komentarz., Warszawa
2001, s. 461 i nast.; S. Pawela: Kodeks karny wykonawczy. Praktyczny
komentarz., Warszawa 1999, s. 381,382).
Jeżeli cele dozoru zostały osiągnięte, a w szczególności gdy skazany
wykonał obowiązki nałożone nań w wyroku, zachowuje się poprawnie, pra-
cuje lub uczy się, przestrzega porządku prawnego i jego prognoza przed-
stawia się korzystnie, wówczas kontynuowanie dozoru wyłącznie dlatego,
że został orzeczony w trybie obligatoryjnym, nie byłoby uzasadnione. Dal-
sze wykonywanie dozoru w takich wypadkach byłoby sprzeczne przede
wszystkim z racjonalnością wykorzystania kuratorów sądowych i innych
podmiotów wymienionych w art. 73 § 1 k.k., którzy mogliby pełnić powie-
rzone im funkcje wobec innych skazanych, wymagających dozoru.
Orzekanie o zwolnieniu od dozoru powinno być oparte na jednolitych
podstawach prawnych, bez ograniczeń ustawowych, które nie zostały
wprowadzone w kodeksie karnym. Natomiast odmiennie przedstawia się
kwestia orzekania o oddaniu skazanego pod dozór, bowiem w myśl obo-
wiązujących przepisów, w niektórych wypadkach dozór jest obligatoryjny, a
w innych sąd ma możliwość jego orzeczenia. Warto podkreślić, że poza
sytuacją określoną w art. 73 § 2 k.k., której dotyczy niniejszy wniosek Mini-
stra Sprawiedliwości, dozór jest obligatoryjny:
- w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia
wolności wobec sprawcy określonego w art. 65 k.k. oraz wobec
sprawcy, o którym mowa w art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia
1997 r. o zapobieganiu narkomanii (Dz. U. Nr 75, poz. 468 ze zm.);
- w wypadku warunkowego zwolnienia z reszty kary pozbawienia wol-
ności wielokrotnego recydywisty, młodocianego i skazanego na karę
dożywotniego pozbawienia wolności (art. 159 k.k.w.);
- w wypadku warunkowego zwolnienia z reszty kary pozbawienia wol-
ności skazanego, co do którego był stosowany środek zabezpiecza-
jący w oparciu o art. 95 § 1 k.k. (art. 95 § 2 k.k.);
- w wypadku sprawcy określonego w art. 96 § 1 k.k., który został skie-
rowany na okres próby na leczenie ambulatoryjne lub rehabilitację w
placówce specjalistycznej (art. 97 § 1 k.k.);
- w wypadku sprawcy warunkowo zwolnionego z reszty kary pozba-
wienia wolności, wobec którego był orzeczony środek zabezpieczają-
cy (art. 98 § 1 k.k.);
- na wniosek skazanego, złożony przed zwolnieniem z zakładu karne-
go (art. 167 k.k.w.);
- w razie oddania pod dozór przez sąd wojskowy osoby cywilnej (art.
239 § 1 k.k.w.);
- w wypadku zwolnienia z czynnej służby wojskowej żołnierza, którego
sąd wojskowy oddał pod dozór po skazaniu (art. 239 § 2 k.k.w.).
Sąd może orzec natomiast dozór:
- wobec skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym za-
wieszeniem wykonania, także w sytuacji gdy dozór nie jest obligato-
ryjny (art. 73 k.k.);
- wobec osób, co do których postępowanie warunkowo umorzono (art.
67 § 2 k.k.);
- wobec skazanych na karę ograniczenia wolności bez warunkowego
zawieszenia jej wykonania (art. 36 § 1 k.k.);
- w wypadku warunkowego zwolnienia skazanego z reszty kary po-
zbawienia wolności, z wyłączeniem sytuacji gdy dozór jest obligato-
ryjny (art. 159 k.k.w.).
Reasumując należy stwierdzić, że o zwolnieniu od dozoru decydują
wyłącznie względy wychowawcze, a zwłaszcza osiągnięte wyniki w proce-
sie społecznej readaptacji skazanego oraz jego wdrożenia do przestrzega-
nia porządku prawnego.

[Aurelius]

Praktyka sądów w tym temacie jest różna, tak jak pisał Bartłomiej.
Np. w Apelacji Lubelskiej młodociany nie zwalniają z dozoru.
Generalnie problem tutaj szczególnie dotyczy młodocianych z warunkowym zawieszeniem, wobec których dozór jest obowiązkowy, a nie jak w przypadku warunkowego zwolnienia, gdzie wobec np. wielokrotnych recydywistów oddanie pod dozór jest obowiązkowe.
Jednak art. 74 par. 2 kk nie zastrzega w swojej treści, aby nie zwalniać młodocianych.

[finale]

Rzeczywiście praktyka jest różna i nie zawsze bierze się pod uwagę orzeczenie SN.

Nie mogę się jednak zgodzić z twierdzeniem wcześniejszym, iż "w Apelacji Lubleskiej młodocianych nie zwalniają z dozoru". Zapewniam, że są sądy w tejże apelacji, w których zwolnienie jest możliwe.

[gaga]

dzięki Lonio za te namiary na orzeczenie 7 Sedziów, widze ze pomimo tego i tak mała dyskusja sie wywiązała

[BartK]

widze ze pomimo tego i tak mała dyskusja sie wywiązała

Temat już chyba został wyczerpany... Lonio wskazał na uchwałę SN, iż można zwolnić z dozoru, jednak ta uchwała nie ma mocy prawnej. Natomiast Aurelius słusznie zauważył, iż w art. 159 kkw ustawodawca wskazuje, że w pewnych przypadkach przy warunkowym zwolnieniu tylko "oddanie pod dozór jest obowiązkowe", zatem nie już sam dozór. Takie rozwiązanie nie zostało przewidziane w art. 73 § 2 kk, gdzie ustawodawca wyraźnie określił, iż "dozór jest obowiązkowy". Oczywiście art. 74 § 2 nie zakazuje zwalniania młodacianych. Praktyka sądów jest różna w tej materii i taka pozostanie, do czasu nowelizacji niejasnych przepisów.

[Behemon]

No to powiem Wam dlaczego w apelacji lubelskiej nie zwalniają. Primo wydaje mi się, że do tej wyżej cytowanej ustawy jest krytyczna glosa Pana sędziego Postulskiego skąd innąd autora dobrze nam znanego Komentarza do KKW (więc szacuneczek).
Secundo Pan Postulski jest rodowym lublinianinem i bodajże pracuje w apelacji jako prezes.
PZDR