I tak, proponuje się m.in. zmianę art. 14 k.k.w.
10) w art. 14 § 1 otrzymuje brzmienie:
§ 1. W postępowaniu wykonawczym organ wykonujący orzeczenie może zarządzić zebranie informacji dotyczących skazanego. Organ wykonujący orzeczenie określony w art. 2 pkt 1- 5 może także zarządzić zebranie informacji dotyczących skazanego w drodze wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez kuratora sądowego. W razie uzasadnionych wątpliwości co do tożsamości skazanego organ wykonujący orzeczenie może zażądać ustalenia jego tożsamości przez Policję.”
Czyli w przypadku utrzymania tej wersji, mamy jasną sytuacje w sprawie uprawnienia kuratora do zarządzania wywiadu śr.
Uzasadnienie do tej zmiany:
Zmiana przepisu art.14 § 1 k.k.w. zasadniczo dotyczy przedmiotowej kwestii, a mianowicie wyznaczenia kręgu podmiotów uprawnionych do zlecania kuratorowi przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. Mając na uwadze postulaty praktyki niezbędnym było ograniczenie podmiotów, którym przysługuje wskazane uprawnienie, celem uniknięcia w praktyce zlecania wywiadów kuratorowi w sytuacji, kiedy organ w zakresie posiadanych możliwości jest władny poczynić samodzielnie stosowne ustalenia.
Art. 152 kkw, czyli kwestia ponownego zawieszenia kary p.w. po co najmniej rocznym odroczniu.
§ 2. Wniosek o warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności, o którym mowa w § 1 może złożyć również sądowy kurator zawodowy.
art. 159 k.k.w.
§ 2. Skazany, który nie został oddany pod dozór kuratora sądowego ma obowiązek:
1) bezzwłocznie, a najpóźniej w ciągu 7 dni od zwolnienia z zakładu karnego zgłosić się do sądowego kuratora zawodowego tego sądu rejonowego, w okręgu którego będzie miał miejsce stałego pobytu,
2) zgłaszania się do sądowego kuratora zawodowego w określonych przez niego terminach i udzielania wyjaśnień co do przebiegu okresu próby,
3) niezmieniania bez zgody sądu miejsca stałego pobytu,
4) wykonywania nałożonych na niego obowiązków.
Z uzasadnienia do tej zmiany:
(...) w art. 159 § 2 k.k.w. przewidziano obowiązki skazanego, który nie został oddany pod dozór kuratora. Konsekwencją przyjętej zmiany jest nowelizacja treści art. 169 § 3 i 4 k.k.w.
art. 169 kkw
§ 3. Skazany obowiązany jest stawić się na wezwanie sądu lub kuratora sądowego i udzielać wyjaśnień co do przebiegu dozoru i wykonywania nałożonych na niego obowiązków, nie zmieniać bez zgody sądu miejsca stałego pobytu, umożliwić kuratorowi wejście do mieszkania oraz informować go o zmianie miejsca zatrudnienia.
§ 4. Dozór wykonuje się w miejscu stałego pobytu skazanego.
No i dość spore zmiany w kwestii art. 173 par. 2 kkw
§ 2. Do obowiązków sądowego kuratora zawodowego należy:
1) sprawowanie dozorów w stosunku do skazanego lub sprawcy,
2) kontrolowanie w okresie próby wykonania przez skazanego lub sprawcę nałożonych na niego obowiązków,
3) składanie wniosków o zmianę okresu próby w sprawach dotyczących wykonywania postanowienia o warunkowym zwolnieniu,
4) składanie wniosków o podjęcie postępowania warunkowo umorzonego,
5) składanie wniosków o ustanowienie, rozszerzenie lub zmianę obowiązków w okresie próby, o zwolnienie od wykonania tych obowiązków albo o oddanie pod dozór lub zwolnienie od dozoru,
6) składanie wniosków o odroczenie lub o przerwę wykonania kary lub o odwołanie odroczenia lub przerwy wykonania kary,
7) składanie wniosków o warunkowe zwolnienie i o odwołanie warunkowego zwolnienia,
8 ) składanie wniosków o zarządzenie wykonania kary, której wykonanie warunkowo zawieszono, oraz o wykonanie kary zastępczej,
9) składanie wniosków dotyczących wykonania kary ograniczenia wolności,
10) udzielanie pomocy postpenitencjarnej,
11) udział w posiedzeniach sądu, w wypadkach wskazanych w ustawie,
12) podejmowanie czynności mających na celu przygotowanie skazanego do zwolnienia z zakładu karnego,
13) przeprowadzanie na żądanie uprawnionych organów postępowania wykonawczego wywiadów środowiskowych,
14) wykonywanie innych czynności wynikających z niniejszej ustawy oraz przepisów odrębnych.
Zwracam uwagę na proponowaną zmianę w treści par. 2, tj. zamiast, jak ma to miejsce obecnie - do zakresu działania kuratora zaw., proponuje się zwrot - do obowiązków. I nowe punkty w tym przepisie na które warto zwrócić uwagę, to punkt 11, 12, 13 i 14.
Uzasadnienie do tej zmiany:
49. Proponuje się również wprowadzenie zmian w art. 173 k.k.w.
Projektowane przepisy art. 173 § 1 i 1a określają zakres działania kuratora sądowego, a wprowadzone w nich zmiany mają charakter dostosowawczy, wynikający w szczególności ze zmian dokonanych w § 2 pkt 2 oraz ze zmian zmierzających do szerszego niż dotychczas powierzania sprawowania dozoru stowarzyszeniom, organizacjom, bądź instytucjom, o których mowa w art. 175 § 1 k.k.w.
Obowiązujący art. 173 § 2 pkt 1 k.k.w. stanowi, że do zakresu działania sądowego kuratora zawodowego należy kontrolowanie zachowania skazanego w okresie próby. Konsekwencją tak ogólnego ujęcia obowiązków kuratora wobec skazanego poddanego próbie jest przyjęcie, że kurator sądowy zobowiązany jest do kontrolowania skazanego bez względu na to czy orzeczono dozór oraz czy na skazanego nałożono obowiązki.
Ratio legis obowiązującego przepisu nie znajduje uzasadnienia celowościowego. Utrzymywanie obowiązku kontrolowania zachowania każdego skazanego jak i sprawcy przestępstwa, w całym okresie próby wydaje się niecelowe. Dotyczy to sytuacji zarówno, gdy sąd nie nałożył na skazanego lub sprawcę żadnych obowiązków oraz sytuacji, gdy osoby te wywiązały się z nałożonych na nie obowiązków.
W ocenie projektodawcy, jeżeli sąd nie nałoży na skazanego żadnych obowiązków i nie odda go pod dozór kuratora, to oznacza, że prognoza kryminologiczna zakłada, iż wystarczającym będzie upływ okresu próby pod warunkiem nie naruszenia porządku prawnego bez konieczności ingerowania kuratora. Jeżeli sąd w wyroku poza okresem próby nie określił żadnych obowiązków o charakterze probacyjnym lub, gdy skazany bądź sprawca wywiązał się z obowiązków, kurator nie powinien kontrolować jego zachowania bez decyzji sądu, który w postępowaniu wykonawczym w razie potrzeby może zarządzić zebranie informacji o osobie skazanego lub sprawcy w drodze wywiadu środowiskowego (art. 14 § 1 k.k.w.).
Projektowana w art. 173 § 2 Kodeksu karnego wykonawczego zamiana wyrazów „zakresu działania” na wyraz „obowiązków” ma na celu podkreślenie obligatoryjnego charakteru czynności, o których mowa w pkt 1 - 14. Sądowy kurator zawodowy ma obowiązek, a nie jedynie uprawnienie składania wniosków i podejmowania innych czynności wymienionych w powołanych punktach, jeżeli tylko zaistnieją ku temu ustawowe przesłanki, określone w przepisach Kodeksu karnego i Kodeksu karnego wykonawczego. Dotychczasowe sformułowanie budzi wątpliwości interpretacyjne czy „zakres działania” oznacza uprawnienie, czy też obowiązek po stronie sądowego kuratora zawodowego, szczególnie w sytuacji, kiedy sąd nie jest zobligowany do wydania określonego orzeczenia ( np. 78 § 2 k.k., art.160 § 1 pkt 2-4 k.k.w.). Ponadto należy zwrócić uwagę na spójność regulacji art. 173 § 2 pkt 13 k.k.w. w zw z art. 14 § 1 k.k.w., który przewiduje uprawnienie organów, wykonujących orzeczenie określonych w art.2 pkt 1-5 k.k.w., do zlecenia wywiadu środowiskowego kuratorowi sądowemu. Zmiana przepisu art.14 § 1 k.k.w. zasadniczo dotyczy przedmiotowej kwestii, a mianowicie wyznaczenia kręgu podmiotów uprawnionych do zlecania kuratorowi przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. Mając na uwadze postulaty praktyki niezbędnym było ograniczenie podmiotów, którym przysługuje wskazane uprawnienie, celem uniknięcia w praktyce zlecania wywiadów kuratorowi w sytuacji, kiedy organ w zakresie posiadanych możliwości jest władny poczynić samodzielnie stosowne ustalenia.
Po dokonaniu projektowanej zmiany nie ma wątpliwości, iż sądowy kurator zawodowy w każdym przypadku zaistnienia przesłanek ustawowych nie tylko do obligatoryjnego, ale też fakultatywnego podjęcia warunkowo umorzonego postępowania lub zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszonej przez sąd albo odwołania warunkowego zwolnienia lub przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności przez sąd penitencjarny, ma obowiązek złożenia właściwego wniosku.
proponowany art. 173a kkw
po art. 173 dodaje się art. 173a w brzmieniu:
Art. 173a § 1. Kurator zawodowy może poddać skazanego oddanego pod dozór lub zobowiązanego do powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających lub substancji psychotropowych, badaniu w celu ustalenia w jego organizmie obecności alkoholu, środka odurzającego lub substancji psychotropowej przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego.
§ 2. Skazanego odmawiającego poddania się badaniu, o którym mowa w § 1, uznaje się za osobę, w której organizmie znajduje się alkohol, środek odurzający lub substancja psychotropowa.
§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób przeprowadzania badań na obecność alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie, uwzględniając w szczególności dokumentowanie oraz sposoby weryfikacji wyników testu.
Uzasadnienie do tej propozycji:
Proponowany przepis art. 173a k.k.w. daje kuratorom sądowym narzędzie do rzeczywistej kontroli wykonywania przez skazanych obowiązków probacyjnych. Dotychczas kurator nie mógł w sposób niepozostawiający wątpliwości sprawdzić, czy skazany, wobec którego orzeczono obowiązek powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających, rzeczywiście go wykonuje. Kurator zmuszony był do rozważania, na podstawie objawów, czy skazany wykonuje obowiązek, czy też go narusza. ¦wiadomość po stronie skazanych, że kurator w każdym czasie może sprawdzić za pomocą stosownego urządzenia, czy skazany jest pod wpływem alkoholu, środka odurzającego czy substancji psychotropowych, z pewnością wpłynie na przestrzeganie przez nich orzeczonych przez sąd obowiązków, a dodatkowo umocni pozycję kuratora w hierarchii skazanych. Nałożenie na skazanego określonego obowiązku probacyjnego powinno łączyć się z koniecznością podporządkowania czynnościom służącym weryfikacji wykonania obowiązku. W konsekwencji fakt uchylania się od poddania się badaniu, powinien być równoznaczny z ukrywaniem przez skazanego faktu naruszenia obowiązku, co wynika z projektowanego brzmienia art. 173a § 2 k.k.w.
Z ciekawostek warto też wskazać, iż w przypadku sprawowania dozoru przez stowarzyszenie, organizację itp. proponuje się ryczałt za jeden dozór w wys. 4-8 % kwoty bazowej.
Proponowane są też zmiany w art. 177 i 178 kkw, które mówią, iż w przypadku warunkowego umorzenia post. karnego, gdzie nie ma dozoru kuratora, jak i warunkowych zawiasów równiez bez dozoru kuratora lub z nałożonymi obowiązkami, sąd jest zobligowany do stosowania odpowiednio art. 14 kkw. Czyli próbuje się unormować kwestię stosowania art. 14 kkw do osób z umorzonym warunkowo postęp. karnym, a więc nie skazanych.
Zmiany, zmiany, zmiany... końca nie widać.